So với nghề Perfumer thì nghề Evaluator ít được biết đến hơn, cũng vì thế cũng khó mà định nghĩa chính xác được.

Nếu bạn dịch trong từ điển thì Evaluator là người đánh giá thẩm định nước hoa. Rồi bạn lại liên tưởng đến quý ông khó tính Anton Ego trong Ratatouille của Pixar, khẩu vị tuyệt vời, chuyên nếm và viết bài critic về đồ ăn. Thực ra nghề này còn hơn thế nữa, nên trong bài viết này tôi xin giữ nguyên tên Evaluator vì không tìm được từ thích hợp trong tiếng Việt.

Nếu trên toàn thế giới , chỉ có khoảng 500 Perfumers thì số lượng Evaluators lại lớn hơn nhiều. Cơ hội việc làm cho nghề này cao hơn Perfumer. Nên nếu bạn yêu nước hoa,thích tìm kiếm những loại nước hoa phù hợp với từng type người, thích tư vấn nước hoa cho mọi người. Nghề này có thể thích hợp cho bạn đấy.

Muốn trở thành Evaluator bạn cần gì?

Nếu phải so sánh Evaluator với một nghề nào đó cho dễ hiểu, tôi chọn Editor Manga – biên tập viên manga (đọc thêm truyện Bakuman ? ).

Theo tôi hiểu, Editor Manga không chỉ là người đọc các tác phẩm, nhận xét, phê bình chúng mà còn phải là người đọc nhiều, kiến thức rộng, theo kịp xu hướng của thời đại để phát hiện ra những cốt truyện tiềm năng và có thể hướng dẫn các mangaka viết nên những câu chuyện thu hút người đọc. Evaluator cũng tương tự thế.

Muốn trở thành evaluator:

• Yếu tố đầu tiên là bạn phải thích ngửi và có trong đầu thật nhiều mùi nước hoa, (khác với perfumer, thiên về nguyên liệu). Khi một khách hàng nói tôi muốn một chai nước hoa có mùi mồ hôi sexy như Kouros, có note hoa hồng như Habit Rouge Dress Code, note xanh sáng như Eau de Rhubarbe Ecarlate Hermès, bạn phải hiểu được khách hàng muốn gì và những note nào trong nước hoa có thể đem lại hiệu ứng đó.
• Bạn thiên về cảm nhận nước hoa bằng cảm xúc hơn về nguyên liệu.
• Không những thế, còn phải biết về lịch sử và định vị của những thương hiệu. Ví dụ, cái hồn của nước hoa Dior là hoa hồng, Kenzo là thiên nhiên và nước, khử mùi Axe nhắm tới đối tượng trẻ,…
• Evaluator phải theo kịp xu hướng của nguyên liệu và phải để tầm mắt của mình xa tới mảnh thời trang, biến động xã hội kinh tế, phong tục tập quán của từng nước, từng vùng trên thế giới…..Ví dụ: nước Nga đang trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế nhưng họ lúc nào cũng muốn nước hoa có mùi thật mạnh, nồng độ cao,… Đọc thêm bài Perfumery 2015 Xu thế và những sự kiện đáng chú ý.

Phân loại Evaluator

Có hai loại evaluators chính:

• Evaluator làm trong công ty “KHÁCH HÀNG” như: LVMH (Givenchy, Kenzo, Dior, Guerlain), L’Oréal Luxe (Diesel, Yves Saint Laurent, Lancôme, Giorgio Armani,…),….
• Evaluator làm trong CÔNG TY CHUYÊN VỀ ĐIỀU CHẾ VÀ HƯƠNG LIỆU/Fragrance house: Givaudan, Firmenich, IFF, Symrise, Mane,…

Sau đó , tùy theo công ty và số lượng dự án, đơn đặt hàng nhận,  người ta còn chia nhỏ nhiệm vụ của Evaluator ra nữa:

• Evaluator chuyên mảng Fine Fragrance, tức nước hoa.
• Evaluator chuyên mảng Home Care, Body Care, tức mùi hương của tất cả các loại mỹ phẩm, sữa tắm, xịt phòng, nước lau nhà…

Vai trò của Evaluator trong quy trình sáng chế nước hoa

Một dự án nước hoa trước hết thường sẽ thông qua Evaluator ở công ty Khách Hàng rồi mới đến tay Evaluator ở công ty điều chế.

• Nếu bạn là Evaluator và làm ở công ty Khách Hàng, bạn sẽ nhận yêu cầu nước hoa mới từ ê kíp Marketing, sau đó sẽ chuyển đổi nó thành một cái Brief ( yêu cầu nước hoa ) kiểu: nước hoa mong muốn sẽ mang lại cảm giác của màu hồng phấn, mùi hương xanh mát dịu tầng hương đầu như Cristalle Chanel, phù hợp với sản phẩm dưỡng thể hay kem chống lão hóa…. Brief này sẽ được gửi đến các công ty điều chế, lưu ý là 2 đến 3 công ty điều chế khác nhau để đảm bảo tính cạnh tranh và có nhiều lựa chọn.
• Evaluator ở công ty điều chế sẽ nhận Brief đó, đặt mình vào vị trí người tiêu dùng để dịch ra các mùi hương đáp ứng yêu cầu, và đương nhiên cũng phải chú ý đến văn hóa của công ty khách hàng. Khi Guerlain nói đến note hoa hồng sẽ khác Dior, Givenchy. Evaluator sẽ miêu tả cụ thể và suggest những notes chính yếu cho Perfumer. Perfumer sau đó sẽ bước vào công đoạn sáng chế. Các samples sẽ được chọn bởi Evaluator và gửi ngược lại công ty khách hàng. Lấy ví dụ là 3 samples chẳng hạn.

Evaluator công ty khách hàng nhận lại những samples mùi hương đó, ví dụ có 3 công ty điều chế đã nhận Briefs, sẽ có tổng cộng 9 samples được gửi tới. Evaluator sẽ chọn lựa lại còn 2,3 samples rồi tiếp tục gửi ngược lại ê kíp marketing để chọn lại một sample duy nhất.

Lưu trữ những mùi hương

Tôi lược dịch một đoạn rất hay trong bài báo L’Express (http://www.lexpress.fr/styles/beaute/nez-au-parfum_683029.html) về phần phỏng vấn Catherine BRU, Evaluator nhà IFF. Chẳng giải thích nào xác đáng hơn một chuyên gia trong nghề đúng không ;)?

Tôi xức nước hoa trước khi đi ngủ, và điều tôi làm đầu tiên khi thức dậy là đánh giá xem mùi hương đó phát triển như thế nào trên cánh tay và cổ tay của mình. Cách trải nghiệm này giúp tôi hiểu rõ về nước hoa hơn và công việc sáng chế của Perfumer….Vai trò của tôi không phải là đánh giá những mùi hương, mà là định hướng cho Perfumer trong công việc sáng chế của họ. Tôi không áp đặt, tôi chỉ đề nghị ” Tại sao không một note Vanille hơi khô để đem lại cảm giác mằn mặn, anh đã làm việc với note hoa hồng mang mùi tiêu trong một chai nước hoa khác, không có gì để đào sâu vào khía cạnh này sao?”

Để giúp đỡ cho công việc sáng tạo của Perfumer, chúng tôi có cả một kho lưu trữ nước hoa. Trong kho này, hàng nghìn mùi hương đã được sáng tạo bởi Perfumer IFF (đã được sử dụng trong một loại nước hoa hoặc chưa), và chúng có thể trở thành điểm khởi đầu cho những công thức mới vào bất cứ lúc nào.

Chú thích thêm: các công ty này còn lưu trữ cả nước hoa của các đối thủ cạnh tranh.

Học nghề Evaluator ở đâu?

Cũng tương tự như Perfumer ,bạn có thể học nghề Evaluator ở trường ISIPCA, tuy nhiên tôi khuyên học chương trình Master thay vì Licence.(Đọc thông tin cụ thể về chương trình và trường học ở bài Làm thế nào để trở thành nhà điều chế nước hoa?)

Về các trường còn lại trong bài nêu trên, tất cả chúng đều cho phép trở thành Evaluator sau khi ra trường.

---

Đọc thêm:

• Luyện mũi qua thiên nhiên bằng cách nào?
• Fragrance House/Công ty điều chế nguyên liệu là gì?
• Từ điển chuyên ngành nước hoa
• Làm thế nào để trở thành nhà sáng chế nước hoa?

---

By LeLan/aperfumecatcher.com

Tất cả bài viết ở Blog này đều do mình viết bằng kiến thức mình tích lũy qua trường lớp và kinh nghiệm làm việc. Nếu các bạn muốn đem bài viết đi đâu, xin đừng chỉnh sửa và nhớ ghi rõ tên tác giả+link dẫn về bài gốc ở Blog A perfume-catcher. 

Nếu các bạn có bất cứ câu hỏi nào,  các bạn có thể comment ở dưới hay post trên trang facebook của mình my page facebook.

Đừng quên subscribe bằng email để nhận thông tin về những bài sắp tới nhé.

Cám ơn các bạn.